فرق بیمه اختیاری با مشاغل آزاد

اگر تحت پوشش هیچ‌کدام از بیمه‌های اجباری قرار ندارید، استفاده از بیمه اختیاری یا بیمه مشاغل آزاد می‌تواند انتخاب خوبی برای رفاه زندگی دوران بازنشستگی شما باشد. بیمه‌های زیر نظر سازمان تامین اجتماعی به دو دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند :

بیمه‌های مشاغل آزاد و اختیاری زیرمجموعه بیمه خویش‌فرما قرار می‌گیرند. در بیمه اجباری طبق قانون کار، کارفرما موظف است کارگر یا کارمند خود را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دهد. اما در بیمه‌های مشاغل آزاد و اختیاری این خودتان هستید که با سازمان تامین اجتماعی قرارداد بسته و از مزایای این نوع بیمه بهره می‌برید.

بیمه اختیاری

اگر در جای دولتی یا زیر نظر کارفرمای خاصی مشغول به کار نیستید و همچنین تحت پوشش هیچ بیمه‌ای قرار ندارید با بستن یک قرارداد با سازمان تامین اجتماعی خود را زیر چتر بیمه اختیاری قرار می‌دهید. بر اساس این نوع بیمه، شما باید هر ماه مبلغی را به عنوان حق بیمه پرداخت کنید. توجه داشته باشید که عدم پرداخت حق بیمه طی مدت معین، موجب ابطال قرارداد شده و باید درخواست جدیدی به سازمان تامین اجتماعی ارائه بدهید. با ثبت درخواست جدید، بیمه به همان روند قبل ادامه پیدا می‌کند.

شرایط درخواست بیمه اختیاری

اول اینکه نباید در جایی مشغول به کار باشید که از طرف شما حق بیمه پرداخت می‌شود. زیرا با این شرایط بیمه اختیاری لغو شده و تمام مزایا و سوابق حق بیمه‌های پرداخت شده از بین خواهد رفت.

حداکثر سن متقاضی بیمه اختیاری ۵۰ سال و حداقل سن آن ۱۸ سال است و قبل از عقد قرارداد معاینات پزشکی انجام می‌شود. سابقه حداقل ۳۰ روز پرداخت حق بیمه داشته باشید.

اگر سن شما از ۵۵ سال بیشتر باشد به ازای هر سال اضافه تر از ۵۵ سال باید سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید؛ یا اگر ندارید در هنگام ثبت قرارداد مبلغ آن را پرداخت کنید. (به عنوان مثال اگر ۶۰ ساله هستید مبلغ ۵ سال حق بیمه مازاد باید پرداخت کنید.)

با داشتن ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه تمام محدودیت‌های سنی برداشته می‌شود و با هر سنی توانایی استفاده از این بیمه را دارید.
با پرداخت حق بیمه بیشتر از پوشش‌های بیشتری نظیر خدمات درمانی، از کار افتادگی، مستمری بازنشستگی و فوت بهره‌مند می‌شوید.
برای پرداخت حق بیمه تا آخرین روز ۲ ماه بعد فرصت دارید وگرنه قرارداد باطل می‌شود.

نحوه محاسبه حق بیمه و پرداخت هزینه در بیمه اختیاری

میزان حق بیمه طبق قانون، ۲۷ درصد از حقوق ماهانه شخص محاسبه می‌شود. مبلغ حقوق توسط فرد بیمه‌گزار پیشنهاد و تعیین خواهد شد. این مبلغ باید بین حداقل و حداکثر نرخ حقوق رسمی همان سال قرار داشته باشد. به طور مثال اگر حقوق خود را ۵ میلیون تومان تعیین کنید، ۱.۳۵۰.۰۰۰ تومان را باید به عنوان حق بیمه پرداخت کنید.

۱.۳۵۰.۰۰۰ = ۲۷%×۵.۰۰۰.۰۰۰

نحوه پرداخت هزینه بیمه اختیاری
این هزینه پس از اتمام دوران مداوم ۳۰ ساله پرداخت حق بیمه و با توجه به مقدار مبلغی که در این مدت پرداخت کرده‌اید، حساب شده و به شما پرداخت می‌شود. هر چقدر حق بیمه در این سال‌ها پرداخت کرده باشید، به همان میزان هزینه دریافت می‌کنید. بنابراین همه چیز اعم از حق بیمه و هزینه دریافتی پایان دوره به مقدار حقوقی که شما خود تعیین می‌کنید، بستگی دارد.

بیمه مشاغل آزاد

برای بهره بردن از این نوع بیمه نباید تحت پوشش هیچ یک از بیمه‌های پایه مانند تامین اجتماعی، سلامت یا خدمات درمانی باشید. به عبارت دیگر حق بیمه‌ای از طرف شما به عنوان کارفرما و کارگر نباید واریز شود. این بیمه هم به صورت فردی و هم به صورت گروهی قابل اجراست و تنها کافیست با داشتن مجوزها و ثبت‌های مربوط به اشتغال از طرف مراجع ذیصلاح و قانونی، نسبت به تهیه بیمه مشاغل آزاد اقدام کنید. اگر تا چند مدت پیش برایتان حق بیمه از طرف کارفرما پرداخت میشد اما الان از هیچ بیمه‌ای استفاده نمی‌کنید باز هم مجاز به استفاده از این نوع بیمه خواهید بود.

شرایط درخواست بیمه مشاغل آزاد

دارا بودن مجوزهای لازم استناد بر اشتغال

حداقل سن مجاز ۱۸ سال، حداکثر سن برای مردان ۵۵ و برای زنان ۴۵ سال

سابقه حداقل ۱۰ سال پرداخت حق بیمه (برای استفاده از بیمه مشاغل آزاد حتما باید از قبل ۱۰ سال پرداخت حق بیمه به تامین اجتماعی در سابقه خود داشته باشید.)

در صورت داشتن سابقه بیش‌از ۱۰ سال پرداخت حق بیمه، در هر سنی اجازه استفاده از این بیمه را دارید.

انواع بیمه مشاغل آزاد

بیمه‌های مشاغل آزاد بسته به مقدار پوشش‌ها، حق بیمه متفاوتی دارند و به ۳ دسته تقسیم می‌شوند.

بیمه مشاغل آزاد ۱۲ درصد : این بیمه تنها هزینه بازنشستگی را به شما پرداخت خواهد کرد و حق بیمه آن معادل ۱۲ درصد حداقل حقوق تعیین شده در سال است. (البته که میتوانید مقدار حقوق خود را از بین حداقل و حداکثر حقوق معین شده توسط شورای عالی کار انتخاب کنید.)

بیمه مشاغل آزاد ۱۴ درصد : در این نوع بیمه شما علاوه‌بر بازنشستگی، هزینه فوت هم دریافت خواهید کرد و باید حق بیمه معادل ۱۴ درصد دستمزد انتخابی خودتان پرداخت کنید.

بیمه مشاغل آزاد ۱۸ درصد : نوع سوم از بیمه‌های مشاغل آزاد که کامل‌ترین آنها از نظر پوشش نیز به شمار می‌رود، بیمه ۱۸ درصد است. شامل پرداخت هزینه‌های بازنشستگی، فوت و از کار افتادگی می‌شود.

سن بازنشستگی در بیمه اختیاری و مشاغل آزاد

در بیمه اختیاری مردان با سن ۶۰ و زنان با سن ۵۵ سالگی بازنشست محسوب می‌شوند.

در بیمه مشاغل آزاد سن مردان برای بازنشستگی ۶۰ سال با ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه تعیین شده است. برای زنان در بیمه مشاغل آزاد ۴۵ سال سن و ۳۰ سال پرداخت حق بیمه و یا ۵۵ سال سن با سابقه ۲۰ سال پرداخت حق بیمه مشخص شده است.

تفاوت‌های بیمه اختیاری و مشاغل آزاد

اولین تفاوت در مقدار حق بیمه است. بیمه اختیاری نرخ ثابت ۲۷ درصدی از حقوق تعیین شده توسط بیمه‌گزار را در می‌گیرد که این نرخ در تمام طول ۳۰ سال تغییر نمی‌کند. اما بیمه مشاغل آزاد بر اساس پوشش‌های مختلف ۳ نرخ مختلف حق بیمه دارد. (۱۲، ۱۴ و ۱۸ درصد از دستمزد). همچنین این نرخ هر ۵ سال قابلیت تغییر دارد.

تفاوت بعدی در مشغول به کار بودن یا نبودن است. در بیمه اختیاری شما لزوما به کاری مشغول نیستید؛ بنابراین از مزایای بیمه اختیاری استفاده می‌کنید. در بیمه مشاغل آزاد باید حتما به کاری مشغول باشید تا به تایید سازمان تامین اجتماعی برسد. دقت داشته باشید که این شغل نباید در موسسات دولتی و خصوصی باشد. چرا که جزو بیمه مسئولیت کارفرما محسوب خواهید شد.

نکاتی در ارتباط با بیمه اختیاری و مشاغل آزاد

بیمه‌های خویش‌فرما که اختیاری و مشاغل آزاد زیرمجموعه آن محسوب میشوند، بیمه بیکاری را شامل نشده و این پوشش را ندارند.

مبلغ حق بیمه پرداختی بسته به ۳۰ روزه یا ۳۱ روزه بودن ماه متفاوت است.

برای تهیه بیمه اختیاری باید حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشید. در غیر اینصورت از بیمه مشاغل آزاد استفاده کنید.

برای استفاده از بیمه مشاغل آزاد احتیاجی ارائه کارت پایان خدمت نیست؛ این مدرک تنها برای بیمه بیکاری الزامی است که هیچ یک از بیمه‌های خویش‌فرما را شامل نمی‌شود.

حداکثر مبلغ انتخابی برای حقوق و دستمزد (سقف حقوق) معادل ۷ برابر کف حقوق تعیین شده در همان سال است.