راهنمای قدم به قدم شکایت کارگر از کارفرما (+نکات کلیدی)

به گزارش کارگر ۲۴ – شکایت از کارفرما یکی از موضوعات مهم و چالش‌برانگیزی است که کارگران و کارمندان ممکن است در طول دوران کاری خود با آن مواجه شوند. این موضوع نه تنها به حقوق و مزایای افراد در محیط کار مرتبط است، بلکه نقش مهمی در حفظ عدالت اجتماعی و حمایت از حقوق کارگران دارد.

درک صحیح از مراحل شکایت و نحوه پیگیری آن می‌تواند به کارگران کمک کند تا در برابر ناعدالتی‌ها و تضییع حقوق خود بایستند و از حمایت قانونی برخوردار شوند.

همچنین، به سوالات متداولی مانند: چه مدارکی برای شکایت لازم است؟

چه مدت زمانی طول می‌کشد تا شکایت مورد بررسی قرار گیرد؟

آیا امکان استفاده از وکیل کار در این فرایند وجود دارد؟

در صورت نارضایتی از نتیجه شکایت، چه راهکارهایی پیش روی کارگران است؟ پاسخ خواهیم داد.

انواع شکایت از کارفرما

شکایت از کارفرما به دلایل مختلفی امکان‌پذیر است و در موارد زیر می‌توان اقدام به شکایت کرد:

شکایت از کارفرما بابت عدم بستن قرارداد رسمی میان کارفرما و کارگر

یکی از چالش‌های عمده‌ای که در بازار کار امروز به‌طور فزاینده‌ای به چشم می‌خورد، عدم بستن قرارداد رسمی میان کارفرما و کارگر است. این مشکل به‌ویژه در صنایع و مشاغل مختلف که در آن‌ها رسمیت قرارداد به درستی رعایت نمی‌شود، بسیار شایع شده و می‌تواند پیامدهای جدی و پیچیده‌ای برای هر دو طرف در پی داشته باشد.

بسیاری از کارفرمایان به دلایل مختلف از امضای قرارداد رسمی خودداری می‌کنند. این دلایل می‌تواند شامل کاهش هزینه‌ها، پیچیدگی‌های اداری، یا حتی ناآگاهی از الزامات قانونی باشد. در مقابل، کارگران در صورت عدم وجود قرارداد، با مشکلات متعددی از جمله عدم تضمین حقوق، عدم شفافیت در شرایط کاری، و عدم امنیت شغلی مواجه می‌شوند. این مسئله می‌تواند به نارضایتی، بی‌ثباتی شغلی، و حتی مشکلات مالی جدی برای کارگران منجر شود.

در صورتی که کارگری با مشکل عدم بستن قرارداد مواجه شود و به دلیل عدم وجود قرارداد با مشکلاتی در زمینه حقوق و مزایا روبه‌رو گردد، می‌تواند اقداماتی برای احقاق حقوق خود انجام دهد. برای این منظور، کارگر می‌تواند با جمع‌آوری و ارائه مدارک و مستندات مرتبط مانند پرینت‌های ورود و خروج به کارگاه، پرینت‌های دریافت حقوق و نمونه‌های کارهای انجام‌شده، به مراجع قضایی و سازمان‌های نظارتی مراجعه کند.

شکایت از کارفرما بابت پرداخت مزایای کمتر از حد قانونی

در نظام‌های حقوقی کشورهای مختلف، قوانین کار به عنوان ابزارهایی برای حفظ حقوق کارگران و ارتقاء شرایط کاری آنها طراحی شده‌اند. یکی از این قوانین، قانون کار است که به‌طور خاص به تعیین میزان حقوق و مزایای کارگران پرداخته و همچنین نحوه پرداخت آنها را مشخص می‌کند. در این راستا، پرداخت مزایای کمتر از میزان قانونی، موضوعی است که در صورت عدم رعایت می‌تواند منجر به اقدامات قانونی از سوی کارگران شود.

قانون کار، به‌عنوان چارچوبی قانونی، هدف اصلی خود را حمایت از حقوق کارگران و تنظیم روابط بین کارفرما و کارگران قرار داده است. این قانون هر ساله میزان حقوق پایه و مزایای مختلفی را که کارگران باید دریافت کنند، تعیین می‌کند. این مزایا شامل حقوق ماهیانه، حق بیمه، حق مرخصی، حق اولاد و سایر مزایای قانونی می‌شود که بر اساس شاخص‌های اقتصادی و نرخ تورم تنظیم می‌گردد.

کارفرمایان ملزم به رعایت تمامی قوانین و مقررات مربوط به حقوق و مزایای کارگران هستند. این به معنای آن است که آنان باید بر اساس میزان حقوق و مزایای تعیین شده توسط قانون کار، پرداخت‌های مربوطه را انجام دهند. در صورت عدم رعایت این الزامات و پرداخت مزایای کمتر از حد قانونی، کارفرمایان با مشکلات قانونی مواجه خواهند شد.

اگر کارفرمایی حقوق یا مزایای کارگران را کمتر از میزان تعیین شده توسط قانون پرداخت کند، کارگران این حق را دارند که نسبت به این تخلف شکایت کنند. در این موارد، کارگران می‌توانند از طریق مراجع قانونی و دستگاه‌های مربوطه، مانند اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی یا دادگاه‌های کار، پیگیری‌های لازم را انجام دهند. شکایت از کارفرما و اثبات پرداخت کمتر از میزان قانونی می‌تواند منجر به الزام کارفرما به پرداخت مابه‌التفاوت و حتی جریمه‌های مالی شود.

برای جلوگیری از بروز مشکلات ناشی از پرداخت کمتر از حد قانونی، کارفرمایان باید به دقت قوانین و مقررات کار را مطالعه و اجرا کنند. همچنین، انجام بازرسی‌های داخلی و مشاوره با کارشناسان حقوقی می‌تواند به شفاف‌سازی و رعایت کامل قوانین کمک کند.

پرداخت مزایای کمتر از میزان قانونی، موضوعی است که نیازمند توجه ویژه و رعایت دقیق مقررات از سوی کارفرمایان است. کارگران نیز باید از حقوق خود آگاه بوده و در صورت مشاهده هر گونه تخلف، اقدامات قانونی لازم را برای احقاق حقوق خود انجام دهند. در نهایت، حفظ یک محیط کار عادلانه و مطابق با قوانین، به نفع تمامی طرفین و ارتقاء سطح رفاه و امنیت شغلی کارگران خواهد بود.

شکایت از کارفرما بابت اخراج کارگر بعد از دوره کارآموزی و عدم پرداخت حقوق معوقه

در بسیاری از موارد، افرادی که فاقد سابقه کاری کافی هستند، به عنوان کارآموز در مشاغل مختلف مشغول به کار می‌شوند. این دوره‌ها معمولاً با هدف ارزیابی توانمندی‌های فرد و در قالب همکاری موقت یا قرارداد آزمایشی برگزار می‌شود.

برای کارگران ساده، دوره‌های آموزشی حداکثر به مدت یک ماه و برای کارگران متخصص حداکثر سه ماه تعیین شده است.

اگر کارفرما بدون پرداخت حقوق دوره کارآموزی و به صورت یک‌طرفه اقدام به قطع همکاری کند، کارآموز می‌تواند از کارفرما شکایت نماید و درخواست حقوق معوقه خود را پیگیری کند.

شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت حقوق بعد از فوتش

در برخی موارد، ممکن است کارفرما پیش از پایان مدت قرارداد خود فوت کند. این وضعیت می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی برای کارگران شود، به‌ویژه در زمینه پرداخت حقوق و اجرای تعهدات قراردادی. با توجه به قوانین و مقررات جاری، پرسش‌هایی پیرامون چگونگی ادامه قرارداد و مسئولیت وراث در پرداخت حقوق کارگران مطرح می‌شود.

طبق قوانین موجود، در صورتی که کارفرما قبل از اتمام مدت قرارداد فوت کند، قرارداد کار میان کارفرما و کارگر به قوت خود باقی است و همچنان معتبر خواهد بود. به عبارت دیگر، وراث متوفی نمی‌توانند به بهانه فوت کارفرما، قرارداد را به طور یک‌جانبه فسخ کنند یا از پرداخت حقوق کارگران سرباز زنند.

این اصل به‌ویژه در نظام‌های حقوقی بسیاری که به حمایت از حقوق کارگران تاکید دارند، مطرح می‌شود و هدف آن حفظ ثبات و استمرار حقوق کارگران است تا آن‌ها از عدم پرداخت حقوق یا اخراج غیرقانونی مصون بمانند.

ورثه کارفرما که متوفی شده، به‌عنوان جانشین قانونی وی، ملزم به پرداخت تمامی حقوق و مزایای کارگران بر اساس مفاد قرارداد هستند. این تعهدات شامل حقوق معوقه، مزایای پایان خدمت، و هر گونه تعهد مالی دیگری است که در قرارداد ذکر شده است. بنابراین، وراث نمی‌توانند از پرداخت این حقوق به دلایل شخصی یا مالی خودداری کنند.

قانون همچنین این مسئله را در مورد مالکانی که کارگاه یا واحد تولیدی خود را می‌فروشند یا اجاره می‌دهند، صادق می‌داند. در این حالت نیز، مسئولیت پرداخت حقوق کارگران همچنان بر عهده مالک جدید یا مستاجر خواهد بود تا زمانی که تعهدات مالی پیشین به‌طور کامل پرداخت شده و حقوق کارگران محفوظ بماند.

شکایت از کارفرما بابت اخراج کارگر به دلیل عدم انجام وظیفه

در روابط کار، عدم انجام وظیفه به عنوان یکی از دلایل متداول برای پایان رابطه کاری به شمار می‌آید. این مسئله در بسیاری از موارد می‌تواند به اخراج کارگر منجر شود. اما برای انجام این فرآیند، رعایت مراحل و ضوابط قانونی ضروری است.

این ماده به‌طور خاص تصریح می‌کند که کارفرما باید پیش از اقدام به اخراج، چند مرحله را طی کند:

• تذکرات شفاهی: در نخستین قدم، کارفرما باید به کارگر تذکرات شفاهی درباره عملکرد ضعیف یا عدم انجام وظیفه او بدهد. این تذکرات باید واضح و مشخص باشد تا کارگر بتواند اقدام لازم برای بهبود عملکرد خود را انجام دهد.
• تذکرات کتبی: در صورتی که کارگر به تذکرات شفاهی توجه نکند و همچنان به وظایف خود عمل نکند، کارفرما موظف است تذکرات کتبی صادر کند. این تذکرات باید شامل توضیح دقیق مشکلات عملکرد و همچنین مهلت زمانی برای بهبود وضعیت باشند.
• فرآیند اخراج: تنها پس از گذراندن مراحل فوق و در صورت عدم بهبود، کارفرما می‌تواند تصمیم به اخراج کارگر بگیرد.

حتی در شرایطی که اخراج به دلیل عدم انجام وظیفه باشد، کارفرما موظف است که حقوق و مزایای کارگر را پرداخت کند. این شامل حقوق معوقه، عیدی، پاداش و سایر مزایای قانونی می‌شود. بنابراین، کارفرما نمی‌تواند از پرداخت مطالبات قانونی کارگر خودداری کند.

اخراج کارگر به دلیل عدم انجام وظیفه نیازمند رعایت اصول و مراحل قانونی است. کارفرما باید با دقت و رعایت ضوابط مقرر، اقدام به اخراج نماید و در عین حال، تمامی حقوق و مزایای کارگر را به طور کامل پرداخت کند. در صورت عدم انجام این امور، کارگر این حق را دارد که از طریق مراجع قانونی پیگیر مطالبات خود باشد.

شکایت از کارفرما بابت پرداخت حقوق کمتر از قرارداد

توافقات و تعهدات ذکر شده در قرارداد کار باید به دقت و به‌طور کامل رعایت شوند. پرداخت حقوق کمتر از آنچه در قرارداد آمده است، نقض آشکار این تعهدات است و کارفرما باید دلایل قانونی مشخصی برای چنین اقداماتی داشته باشد.

• مالیات و حق بیمه: کسر مالیات و حق بیمه از حقوق کارگر، امری قانونی است که باید طبق مقررات مالیاتی و بیمه‌ای کشور انجام شود.
• قسط وام و تسهیلات: در صورتی که کارگر وام یا تسهیلاتی دریافت کرده باشد که از حقوقش قسط آن کسر می‌شود، این کسر باید با توافق و اطلاع کامل کارگر صورت گیرد.
• قسط خرید یا اجاره خانه سازمانی: در برخی موارد، ممکن است حقوق کارگر به دلیل قسط خرید یا اجاره خانه سازمانی که به نام کارگر است، کاهش یابد. این امر نیز باید مطابق با توافقات و قوانین مرتبط انجام شود.

شکایت از کارفرما بابت عدم بیمه کردن کارگر

طبق قوانین جاری کشور، کارفرما موظف است که تمامی کارگران خود را تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار دهد. این الزام قانونی بر اساس ماده ۱۴۸ قانون کار و بند «الف» ماده ۴ قانون تأمین اجتماعی به کارفرما تحمیل شده است و عدم رعایت آن می‌تواند تبعات قانونی به دنبال داشته باشد.

ماده ۱۴۸ قانون کار، مسئولیت بیمه کردن کارگران را به عهده کارفرما می‌گذارد و بیان می‌کند که این وظیفه حتی در صورت رضایت کارگر نیز لازم‌الاجراست. به عبارت دیگر، کارفرما نمی‌تواند به بهانه‌های مختلف از جمله رضایت یا عدم اعتراض کارگر، از تعهد قانونی خود مبنی بر بیمه کردن او چشم‌پوشی کند.

بند «الف» ماده ۴ قانون تأمین اجتماعی به‌طور خاص به بیمه کردن کارگران پرداخته و تصریح می‌کند که تمام کارگران باید تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار گیرند. این بند به‌منظور تأمین حقوق اجتماعی و حمایتی کارگران در برابر حوادث شغلی و بیماری‌ها وضع شده است و کارفرما نمی‌تواند از این تعهد قانونی سرباز زند.

بیمه کردن کارگران به منظور حفاظت از حقوق و تأمین اجتماعی آنان در برابر آسیب‌ها و مشکلات احتمالی شغلی و بهداشتی ضروری است. کارفرما موظف است که حتی در مواردی که کارگر برای مدت زمان کوتاهی استخدام شده باشد، نسبت به بیمه کردن او اقدام نماید. این الزام قانونی به‌ویژه در حفظ حقوق کارگران و تأمین امنیت شغلی آنان نقش مهمی ایفا می‌کند.

در صورتی که کارفرما از انجام تعهد قانونی خود در زمینه بیمه کردن کارگران امتناع ورزد، کارگر این حق را دارد که از وی شکایت کند. کارگران می‌توانند با مراجعه به مراجع ذی‌صلاح و سازمان‌های مربوطه، پیگیری حقوق قانونی خود را آغاز کنند و از کارفرما الزام به اجرای قانون و پرداخت خسارت‌های احتمالی را بخواهند.

شکایت از کارفرما بابت پرداخت نکردن حق ماموریت

در روابط کاری، یکی از مهم‌ترین حقوق کارگران، دریافت حق ماموریت به طور منصفانه و مطابق با قوانین و مقررات است. حق ماموریت به طور کلی به معنای پرداخت هزینه‌های مربوط به انجام کار در محل‌های دور از محل کارگاه یا به عبارتی، انجام ماموریت‌های ویژه است. این پرداخت‌ها به عنوان جبران هزینه‌های اضافی و دشواری‌هایی که کارگران در حین انجام ماموریت متحمل می‌شوند، در نظر گرفته می‌شود.

بر اساس قانون، میزان حق ماموریت باید به گونه‌ای تعیین شود که از دستمزد ثابت یا روزانه کارگر کمتر نباشد. این به معنای آن است که حق ماموریت باید به اندازه‌ای باشد که هزینه‌های اضافی کارگر را پوشش دهد و عادلانه باشد. همچنین، هزینه‌های رفت و آمد به ماموریت نیز به عهده کارفرما است و نباید کارگر برای این موارد هزینه‌ای پرداخت کند.

اگر کارگر با وجود انجام ماموریت و شرایط ذکر شده، از سوی کارفرما حق ماموریت دریافت نکرده است، وی این حق را دارد که از کارفرما شکایت کند. این شکایت می‌تواند به مراجع قانونی یا محاکم صالحه ارائه شود. در این راستا، کارگر می‌تواند با ارائه مستندات و مدارک مربوط به انجام ماموریت، درخواست خود را به صورت قانونی پیگیری کند.

مستندات مورد نیاز برای شکایت:

1. فاکتورها و رسیدهای هزینه: ارائه رسیدها و فاکتورهای مربوط به هزینه‌های انجام ماموریت، مانند هزینه‌های سفر، اقامت و غذا.
2. سند ماموریت: مدارک و مستندات مربوط به ماموریت که تایید می‌کند کارگر به طور رسمی مامور به انجام کار در مکان دور از محل کارگاه بوده است.
3. گزارش‌های کاری: ارائه گزارش‌هایی از انجام ماموریت که می‌تواند به عنوان شاهدی بر انجام کار در محل دور از کارگاه باشد.

شکایت از کارفرما بابت اضافه‌کاری غیرقانونی یا بیگاری

بسیاری از کارفرمایان توقع دارند که کارگران بیش از ساعات معمول کاری (۸ ساعت در روز) فعالیت کنند. این امر می‌تواند به اضافه‌کاری یا بیگاری کشیدن از کارگر منجر شود.

بر اساس قوانین کار، کارفرما تنها با رضایت کامل کارگر می‌تواند ساعات کاری را افزایش دهد. همچنین، مجموع ساعات اضافه‌کاری نباید بیش از ۲۴ ساعت در طول هفته باشد. در صورتی که کارفرما این قوانین را نقض کند، کارگر حق شکایت دارد.

در برخی مشاغل خاص، نظیر کشاورزی، فشار کاری ممکن است بیشتر از حد معمول باشد. در این مشاغل، کارفرما می‌تواند ساعات کاری را تغییر دهد و کارگر نمی‌تواند به این دلیل شکایت کند.

با رعایت این قوانین و مقررات، می‌توان از حقوق خود در برابر اضافه‌کاری غیرقانونی و بیگاری محافظت کرد و در صورت نیاز به شکایت، اقدام مناسب را انجام داد.

شکایت از کارفرما بابت عدم ارائه تعطیلات و مرخصی

بر اساس قانون کار، هر کارگر باید حداقل یک روز در هفته را به عنوان روز تعطیل داشته باشد. در صورتی که کارفرما نیاز به حضور کارگر در این روز داشته باشد، موظف است برای هر ساعت اضافه‌کاری در این روز، ۴۰ درصد اضافه‌کاری پرداخت کند. عدم رعایت این قانون توسط کارفرما، موجب نقض حقوق کارگر خواهد شد و کارگر می‌تواند در این مورد شکایت کند.

مرخصی یکی از حقوق اساسی کارگران است. هر کارگر حق دارد به مدت یک ماه در سال به مرخصی استحقاقی برود. در صورتی که کارگر کمتر از یک سال در شرکت مشغول به کار باشد، تعداد روزهای مرخصی او متناسب با مدت زمان حضور و میزان کارش محاسبه می‌شود.

کارگر و کارفرما می‌توانند در مورد زمان مرخصی با یکدیگر توافق کنند. با این حال، اگر توافقی حاصل نشود یا کارفرما به هر دلیلی نتواند حقوق مرخصی را به درستی رعایت کند، کارگر این حق را دارد که در این زمینه شکایت کند.

شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت حق سنوات

حق سنوات یکی از حقوق اساسی کارگران است که در قوانین کار کشور ما به آن اشاره شده است. این حق به اندازه دستمزد ماه آخر کارگر است و کارفرما موظف به پرداخت آن می‌باشد. در صورت عدم پرداخت این حق توسط کارفرما، کارگر می‌تواند از طریق مراجع قضایی اقدام نماید. در اینجا به بررسی جزییات این موضوع و مراحل شکایت می‌پردازیم:

بر اساس قوانین کار، کارفرما موظف است حق سنوات را به موقع و به طور کامل پرداخت کند. این حق به عنوان بخشی از مزایای قانونی کارگران در نظر گرفته می‌شود و عدم پرداخت آن نقض قوانین کار به حساب می‌آید.

مستندات مورد نیاز برای شکایت:

• جمع‌آوری مستندات: کارگر باید تمامی مستندات مربوط به مدت زمان اشتغال، حقوق دریافتی و هرگونه مکاتبات مربوط به پرداخت حق سنوات را جمع‌آوری کند. این مستندات می‌تواند شامل قرارداد کار، فیش‌های حقوقی، نامه‌های رسمی و غیره باشد.
• مراجعه به واحد منابع انسانی: پیش از اقدام به شکایت قانونی، پیشنهاد می‌شود که کارگر ابتدا موضوع را با واحد منابع انسانی یا مدیریت شرکت در میان بگذارد. ممکن است عدم پرداخت حق سنوات ناشی از اشتباهات اداری یا سوء تفاهم باشد که با گفت‌وگو قابل حل است.
• ثبت شکایت در اداره کار: در صورتی که حل اختلاف به صورت داخلی امکان‌پذیر نباشد، کارگر می‌تواند شکایت خود را به اداره کار محل خود ارائه دهد. اداره کار مسئول رسیدگی به دعاوی مربوط به حقوق و دستمزد کارگران است و می‌تواند اقدامات لازم را جهت پیگیری شکایت انجام دهد.
• اقامه دعوی در مراجع قضایی: اگر اقدامات اداره کار نتیجه‌بخش نباشد، کارگر می‌تواند به مراجع قضایی مراجعه کرده و شکایت خود را در دادگاه‌های ویژه امور استخدامی و کار ارائه دهد. در این مرحله، کارگر باید مدارک و مستندات خود را به دادگاه ارائه دهد و منتظر تصمیم قاضی باشد.

با توجه به این نکات، کارگران باید در صورت مواجهه با مشکلات مشابه، با دقت و بر اساس قوانین عمل کنند تا حقوق خود را به درستی دریافت نمایند.

شکایت از کارفرما بابت دریافت سفته از کارگر

دریافت سفته از کارگر تحت شرایط خاصی صورت می‌گیرد که رعایت آن‌ها الزامی است. به‌طور کلی، این قوانین شامل موارد زیر هستند:

• عنوان سفته: سفته باید به‌طور واضح مشخص کند که به چه عنوانی از کارگر دریافت شده است.
• رسید سفته: رسید سفته باید به‌صورت کتبی به کارگر تحویل داده شود.
• جزئیات در قرارداد: مبلغ و شماره سفته باید در قرارداد به‌طور مشخص ذکر شود.
• مقدار سفته: مقدار دقیق سفته باید مشخص و به‌طور واضح درج شود.

اگر کارفرما از کارگر سفته سفید امضا یا سفته‌ای که قوانین فوق را رعایت نکرده است، دریافت کند، کارگر این حق را دارد که از کارفرما شکایت کند.

مواردی که ممکن است منجر به شکایت شوند عبارتند از:

1. عدم ذکر عنوان سفته
2. عدم تحویل رسید سفته به کارگر
3. عدم ذکر مبلغ و شماره سفته در قرارداد
4. عدم مشخص بودن مقدار سفته
5. رعایت این نکات برای حفاظت از حقوق کارگر و جلوگیری از مشکلات قانونی ضروری است.

شکایت از کارفرما بابت ممانعت از برگشت کارگر به کار

اگر کارگر به‌طور قانونی حق بازگشت به کار را دارد، ولی کارفرما مانع از این امر شود، این اقدام به‌طور مستقیم نقض حقوق کارگر محسوب می‌شود. در چنین شرایطی، کارفرما نمی‌تواند بدون دلیل قانونی یا نقض مقررات، کارگر را از ادامه فعالیت خود بازدارد.

طبق قوانین کار، کارگر حق دارد تا پس از بازگشت به کار، در صورت عدم وجود موانع قانونی، به وظایف شغلی خود ادامه دهد. بنابراین، در صورتی که کارفرما از بازگشت کارگر به کار جلوگیری کند، کارگر می‌تواند از طریق مراجع قضائی، نظارتی یا اتحادیه‌های کارگری شکایت کند.

شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت حقوق در دوران اختلافات

در مواردی که میان کارگر و کارفرما اختلافی به وجود می‌آید، کارفرما موظف است حداقل ۵۰ درصد از حقوق ماهیانه کارگر را به خانواده وی پرداخت کند تا زمانی که نتیجه نهایی پرونده مشخص شود. این قانون به‌منظور حمایت از معیشت کارگران در دوران بلاتکلیفی و عدم قطعیت مالی وضع شده است. اگر کارفرما از این تعهد سرپیچی کند، کارگر و خانواده او می‌توانند برای دریافت حقوق معوقه و احقاق حقوق خود، به مراجع قضائی و قانونی مراجعه کنند.

شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت پاداش پایان کار

پس از پایان قرارداد، کارفرما موظف است به کارگری که حداقل یک سال در سازمان یا شرکت مشغول به کار بوده است، پاداش پایان کار معادل یک ماه از آخرین حقوقش پرداخت کند. این پاداش به‌عنوان تشویقی برای خدمت طولانی‌مدت و پایان موفقیت‌آمیز قرارداد به کارگران تعلق می‌گیرد. عدم پرداخت این پاداش در زمان مقرر به معنای نقض حقوق کارگر بوده و او می‌تواند از طریق مراجع قانونی برای دریافت پاداش خود اقدام کند.

شکایت از کارفرما بابت خسارت ناشی از عدم تأمین وسایل ایمنی

در شرایطی که کارگر به دلیل کاهش توانایی‌های جسمی و فکری در حین انجام وظایف کاری، توانایی لازم را برای ادامه کار نداشته باشد، کارفرما موظف است پس از اتمام قرارداد، حق سنوات معادل دو ماه از آخرین حقوق کارگر را به او پرداخت کند. این قانون به‌منظور جبران خسارت‌های ناشی از افت توانایی‌های جسمی و فکری کارگر وضع شده است. در صورت تخلف کارفرما از این قانون، کارگر می‌تواند با مراجعه به مراجع قضائی، حقوق خود را پیگیری کند.

حفظ حقوق کارگران یکی از اصول اساسی قوانین کار است که به‌منظور تأمین عدالت و ایجاد محیط کاری مناسب و امن برای کارگران طراحی شده است. کارگران باید از حقوق خود آگاه باشند و در صورت مواجهه با نقض این حقوق، از طریق مراجع قانونی و نظارتی مناسب اقدام کنند تا حقوق و منافع خود را به‌دست آورند. این اقدامات نه تنها به حفظ عدالت در محیط کار کمک می‌کند بلکه به بهبود شرایط کاری و ارتقاء فرهنگ کار نیز منجر می‌شود.

نحوه و مراحل شکایت از کارفرما و نقش شعب اداره کار

وقتی کارگری تصمیم به شکایت از کارفرما می‌گیرد، مهم است که به درستی بدانیم مراحل و مرجع رسیدگی به این شکایت چگونه است.

تعیین محل انجام کار

یکی از موارد کلیدی در شکایت کارگر از کارفرما، مشخص کردن محل کار است. شکایت باید بر اساس محل انجام کار کارگر به ثبت برسد. این امر به دلیل آن است که مسائل مربوط به اشتغال، حقوق و شرایط کاری مرتبط با مکان خاصی است که کارگر در آن فعالیت می‌کند.

شعبه صالح به رسیدگی

بر اساس قوانین کار، شعبه اداره کار مستقر در محل انجام کار کارگر، مسئول رسیدگی به شکایت‌ها و اختلافات کارگری است. بنابراین، اگر کارگری در یک شهر خاص مشغول به کار بوده، شعبه اداره کار در همان شهر باید به شکایت وی رسیدگی کند.

روند رسیدگی در اداره کار

تمامی مراحل مربوط به شکایت از کارفرما باید در اداره کار صورت گیرد. این شامل ثبت شکایت، بررسی مستندات، برگزاری جلسات رسیدگی و اتخاذ تصمیم نهایی است. اداره کار به عنوان مرجع قانونی، صلاحیت رسیدگی به اختلافات بین کارگر و کارفرما را دارد.

عدم ارتباط با سازمان تأمین اجتماعی

با در نظر گرفتن این موارد، کارگران می‌توانند با آگاهی کامل از فرآیند شکایت و مرجع رسیدگی، اقدام کنند و حقوق خود را پیگیری نمایند.

نکات کلیدی در شکایت از کارفرما

اهمیت ارائه مدارک و مستندات

هنگام شکایت از کارفرما، ارائه مستندات و مدارک معتبر امری ضروری است. اگر شکایت شما به دلیل عدم پرداخت حقوق است، باید دلایل و مستندات مربوط به این موضوع به طور کامل و دقیق ارائه شود. این مدارک می‌تواند شامل فیش‌های حقوقی، قراردادهای کاری، و سایر مستندات مالی مرتبط باشد. عدم ارائه مدارک کافی ممکن است باعث ایجاد مشکلات و طولانی‌تر شدن روند رسیدگی به شکایت شود.

 مشاوره از میز خدمت تخصصی اداره کار

برای دریافت اطلاعات دقیق و راهنمایی در مورد نحوه ثبت شکایت، می‌توانید به میز خدمت تخصصی اداره کار مراجعه کنید. این میز خدمات به شما کمک خواهد کرد تا مراحل قانونی را به درستی طی کرده و اطلاعات لازم را برای ارائه شکایت به دست آورید. استفاده از این خدمات می‌تواند به شما در فهمیدن روند شکایت و برطرف کردن مشکلات احتمالی کمک کند.

اهمیت جمع‌آوری دقیق مدارک

جمع‌آوری مدارک معتبر و دقیق از اهمیت بالایی برخوردار است. با داشتن مدارک مستند و معتبر، شانس شما برای پیروزی در شکایت به مراتب بیشتر خواهد بود. بنابراین، لازم است که از همان ابتدا به جمع‌آوری و نگهداری کلیه اسناد و مدارک مربوط به شکایت خود توجه ویژه‌ای داشته باشید.

اقدامات در صورت عدم اجرای حکم

اگر کارفرما از اجرای حکم صادر شده سرباز زند، می‌توانید با مراجعه به واحد بایگانی، نامه اجراییه را دریافت کنید. سپس، باید به شعبه قضایی که برای اجرای حکم معرفی می‌شود، مراجعه نمایید. این شعبه قضایی مسئول خواهد بود که ماموری را برای الزام کارفرما به اجرای حکم تعیین کند. پیگیری این مراحل به شما کمک می‌کند تا حکم صادر شده به درستی اجرا شود و حقوق شما به شما بازگردانده شود.

مهلت زمانی شکایت از کارفرما و استفاده از بیمه بیکاری در ایران

در نظام حقوقی ایران، برای طرح شکایت از کارفرما، قانون‌گذار مهلت زمانی مشخصی تعیین نکرده است. به این معنا که کارگران می‌توانند هر زمان که احساس کردند حقوقشان نقض شده است، شکایت کنند. این ویژگی قانونی به کارگران این امکان را می‌دهد که حتی پس از گذشت چندین سال از وقوع مشکل، همچنان بتوانند به مراجع قانونی مراجعه و حقوق خود را پیگیری کنند.

به طور کلی، برای حفظ حقوق خود و جلوگیری از مشکلات قانونی، کارگران باید نسبت به مهلت‌های زمانی مشخص و الزامات قانونی توجه داشته باشند و در صورت نیاز به مشاوره با کارشناس قانون اداره کار بهره‌مند شوند.

قاعده مرور زمان و شکایت از کارفرما

مرور زمان اصولاً به معنای آن است که اگر فردی برای درخواست حق یا حقوق خود در مدت زمان مشخصی اقدام نکند، پس از گذشت آن زمان، قادر به پیگیری حقوق خود از طریق مراجع قانونی نخواهد بود. این قاعده در بسیاری از موارد و انواع دعاوی قضائی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما آیا این قاعده برای شکایت از کارفرما نیز صادق است؟

مرور زمان در دعاوی عمومی

قاعده مرور زمان به طور کلی در حقوق و قوانین مختلف به کار می‌رود تا از طرح دعاوی قدیمی و بی‌پایان جلوگیری کند. این قاعده به فرد متضرر این امکان را می‌دهد که اگر در مدت زمان مشخصی به دادگاه مراجعه نکند، دیگر نتواند برای پیگیری دعوی خود اقدام کند. این مدت زمان بسته به نوع دعوی و قوانین مربوطه متفاوت است.

وضعیت شکایت از کارفرما در پرتو مرور زمان

در زمینه شکایت از کارفرما، خوشبختانه قوانین کار به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که شکایت از کارفرما مشمول قاعده مرور زمان نمی‌شود. به عبارت دیگر، کارگران و کارکنان این حق را دارند که حتی پس از گذشت چندین سال از وقوع مشکل یا تضییع حقوق خود، شکایت خود را به مراجع قانونی ارائه دهند. این موضوع به آن‌ها این امکان را می‌دهد که بدون نگرانی از محدودیت‌های زمانی، حقوق خود را پیگیری کنند.

اهمیت اقدام سریع در شکایات کارگری

با این حال، در حالی که محدودیت زمانی برای شکایت از کارفرما وجود ندارد، توصیه می‌شود که کارگران و کارکنان در زمان مناسب و نزدیک به وقوع مشکل، اقدام به شکایت کنند.

دلیل این توصیه به چند عامل بستگی دارد:

• حفظ شواهد و مدارک: با گذشت زمان، شواهد و مدارک مرتبط با شکایت ممکن است از بین بروند یا کمرنگ شوند. این موضوع می‌تواند بر روند بررسی و حل و فصل پرونده تأثیر منفی بگذارد.
• پاسخ‌گویی سریع‌تر: پیگیری سریع‌تر شکایت می‌تواند منجر به حل و فصل سریع‌تر پرونده و دستیابی به حقوق از دست رفته شود. زمان بیشتر ممکن است باعث پیچیدگی و طولانی‌تر شدن روند رسیدگی شود.

مدارک لازم برای شکایت از کارفرما

برای شکایت از کارفرما چه مدارکی مورد نیاز است؟

برای ثبت شکایت از کارفرما و پیگیری حقوق خود به‌طور مؤثر، شما نیاز به مدارک و مستندات زیر دارید. در ادامه، عناوین مربوط به هر دسته از مدارک و توضیحات کامل‌تری برای هر کدام آورده شده است:

مدارک شناسایی فردی

• کپی کارت ملی: برای تأیید هویت شما.
• کپی شناسنامه: برای اثبات هویت و جزئیات شخصی.

فرم دادخواست شکایت از کارفرما

فرم دادخواست کامل شده: این فرم باید به دقت تکمیل و امضا شده باشد و شامل جزئیات دقیق شکایت شما باشد.

مدارک نظام وظیفه (برای آقایان)

• اصل و کپی کارت پایان خدمت: برای تأیید وضعیت نظام وظیفه.
• اصل و کپی کارت معافیت: در صورت معافیت از سربازی.

مدارک بیمه و حقوق

• پرینت سوابق بیمه: برای اثبات مدت زمان و نوع بیمه پرداخت شده به شما.
• پرینت واریز حقوق: اگر موجود باشد، این مدرک به روشن شدن مبالغ واریزی و اختلافات حقوقی کمک می‌کند.

مدارک قرارداد کاری و پرداخت‌ها

• کپی قرارداد کاری: برای اثبات توافقات اولیه و شرایط کاری.
• فیش حقوقی: برای شفاف‌سازی مبالغ پرداختی و تأمین ادعاهای مالی.

مدارک مرتبط با سابقه کار

مدارک مبنی بر میزان سابقه کار: شامل گواهی‌های اشتغال به کار، نامه‌های رسمی از کارفرما یا هر مدرکی که نشان‌دهنده مدت زمان کار در شرکت باشد.

شکایت از کارفرما بدون قرارداد: حقوق شما چگونه حفظ می‌شود؟

در بحث حقوق کارگران، شرایطی که در آن قراردادی بین کارگر و کارفرما وجود ندارد، به ویژه حائز اهمیت است. این موضوع به ویژه زمانی که کارفرما به دلیل عدم وجود قرارداد، حقوق و تعهدات خود را نادیده می‌گیرد، مورد توجه قرار می‌گیرد.

با این حال، قانون‌گذار برای چنین شرایطی نیز تدابیری اندیشیده است. طبق قانون کار، قراردادهای شفاهی نیز به رسمیت شناخته شده و در صورتی که کارگر بدون قرارداد کتبی مشغول به کار باشد، باز هم می‌تواند علیه کارفرما شکایت کند. هرچند، مسیر قانونی برای پیگیری حقوق ممکن است به دلیل عدم وجود سند مکتوب و رسمی، پیچیده‌تر و طولانی‌تر باشد.

در صورتی که شما نیز با این مشکلات مواجه هستید و از کارفرما بدون قرارداد شکایت دارید، برای دریافت مشاوره و راهنمایی‌های لازم می‌توانید با ما تماس بگیرید و از حقوق خود دفاع کنید.

مراحل شکایت از کارفرما بدون داشتن قرارداد

شکایت از کارفرما بدون داشتن قرارداد می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما با طی مراحل صحیح و جمع‌آوری مدارک لازم، امکان‌پذیر است.

در ادامه، مراحل این فرآیند توضیح داده شده است.

مرحله اول: جمع‌آوری و تهیه مدارک

برای اثبات ادعای خود مبنی بر اشتغال در یک دوره زمانی معین، باید مدارک مستندی ارائه کنید. این مدارک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

حکم استخدام، ارتقاء شغلی یا تغییر سمت: این مدارک نشان‌دهنده جایگاه شما در سازمان و تغییرات آن است.

• لیست حقوق و اظهارنامه مالیاتی: مدارکی که پرداخت حقوق و تاییدیه‌های مالیاتی را نشان می‌دهند.
• دفاتر قانونی و اسناد هزینه: دفاتر رسمی کارگاه و اسناد هزینه مرتبط که به تایید مراجع مربوطه رسیده‌اند.
• گواهی بانک مبنی بر واریز حقوق: مستندات بانکی که تاییدکننده پرداخت حقوق شماست.
• فیش حقوقی یا رسید حقوق: هر گونه رسید یا چک بانکی که نشان‌دهنده پرداخت حقوق شماست.
• کارت حضور و غیاب: مدارک ورود و خروج شما از کارگاه.
• کارت بهداشتی و معاینات پزشکی: مدارکی که نشان می‌دهد قبل از استخدام معاینه شده‌اید.
• شهادت همکاران یا استشهاد محلی: شهادت همکاران یا افراد محلی که می‌توانند حضور شما در محیط کار را تایید کنند.
• درخواست بازرس برای بررسی حضور در محیط کار: اگر مدارک کافی ندارید، می‌توانید درخواست بازرس برای بررسی محیط کار و تایید حضور خود را بدهید.
• برگه مرخصی یا ماموریت: مدارکی که نشان‌دهنده تایید شرکت بر مرخصی یا ماموریت شماست.
• فاکتور خرید و فروش: اسنادی که نشان‌دهنده فعالیت شما در کارگاه باشد.

مرحله  دوم: ثبت‌نام در سامانه وزارت کار و رفاه اجتماعی

پس از جمع‌آوری مدارک، به سامانه وزارت کار و رفاه اجتماعی مراجعه کرده و ثبت‌نام کنید. پس از ثبت‌نام، کد رهگیری دریافت می‌کنید. سپس به اداره کار مربوطه مراجعه کرده و از واحد دادخواست، برگه دادخواست را دریافت و تکمیل کنید.

مرحله سوم: تنظیم و ارائه دادخواست به صورت حضوری

پس از تکمیل دادخواست، آن را به اداره کار تحویل دهید و شکایت خود را به‌طور رسمی ثبت کنید. در دادخواست، اطلاعات مهمی نظیر محل انجام کار، اطلاعات شخصی کارگر و کارفرما و موضوع شکایت ذکر می‌شود. موضوع شکایت را به طور خلاصه در چند خط توضیح دهید و از توضیحات اضافی پرهیز کنید. جزئیات کامل شکایت در روز رسیدگی به پرونده مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

روند رسیدگی به پرونده

ارسال ابلاغیه به کارفرما و تعیین جلسه رسیدگی: پس از ثبت شکایت، ابلاغیه‌ای برای کارفرما ارسال شده و جلسه رسیدگی تعیین می‌شود.

• جلسه مصالحه یا سازش: در این جلسه، کارگر و کارفرما برای حل اختلاف تلاش می‌کنند. در صورت عدم توافق، جلسه تشخیص برگزار می‌شود.
• جلسه تشخیص: در این جلسه که حدود دو هفته پس از جلسه مصالحه برگزار می‌شود، کارگر تمامی مدارک و ادله خود را ارائه کرده و خواهان پرداخت حقوق خود می‌شود.
• صدور رای: پس از بررسی مدارک و صحبت‌های طرفین، کارشناسان رای خود را صادر می‌کنند. اگر طرفین رای را بپذیرند، شکایت با اجرای رای به پایان می‌رسد.
• جلسه حل اختلاف: اگر یکی از طرفین رای جلسه تشخیص را نپذیرد، جلسه حل اختلاف برگزار می‌شود.
• ارجاع به دادگاه: در صورت عدم توافق در جلسه حل اختلاف، پرونده به دادگاه ذی‌صلاح ارجاع می‌شود. دادگاه رای نهایی را صادر می‌کند.
• اجرای رای دادگاه: اگر رای به نفع کارگر صادر شد و کارفرما از پرداخت حقوق خودداری کرد، دادگاه می‌تواند مبلغ مورد نظر را از حساب بانکی کارفرما برداشت کرده یا اموال او را توقیف کند.

با پیروی از این مراحل، حتی بدون داشتن قرارداد، می‌توانید از حقوق خود دفاع کرده و شکایت از کارفرما را پیگیری کنید.

عدم عقد قرارداد با کارگر برای کارفرما چه تبعاتی دارد؟

نبودن قرارداد رسمی بین کارگر و کارفرما می‌تواند به مشکلات و پیامدهای جدی برای کارفرما منجر شود. در زیر به بررسی مهم‌ترین تبعات و عواقب عدم وجود قرارداد پرداخته می‌شود:

پیامدهای حقوقی و قانونی

در صورت نبود قرارداد، تعیین مدت زمان همکاری و جزئیات کاری بسیار دشوار می‌شود. از نظر حقوقی، اگر زمان شروع و پایان همکاری مشخص نباشد، ممکن است این رابطه به عنوان یک همکاری دائم تفسیر شود. این مسئله می‌تواند کارفرما را در معرض دعاوی طولانی‌مدت و پیچیده قرار دهد. علاوه بر این، نبود قرارداد می‌تواند به چالش‌های جدی در اثبات نوع رابطه کاری منجر شود، که ممکن است به ضرر کارفرما تمام شود.

عدم شفافیت در حقوق و مزایا

یکی از اصلی‌ترین وظایف قرارداد، مشخص کردن حقوق و مزایای کارگر است. در نبود قرارداد، هیچ مستندی برای تعیین میزان حقوق و مزایا وجود ندارد. این وضعیت می‌تواند باعث شود که کارگر در هر زمان ادعاهای مختلفی در خصوص حقوق و مزایا مطرح کند، و در صورت عدم توافق، کارفرما مجبور به پرداخت هزینه‌های اضافی شود.

ریسک بالای دعاوی حقوقی

نبود قرارداد، احتمال شکایات و دعاوی حقوقی علیه کارفرما را افزایش می‌دهد. در چنین شرایطی، کارفرما ممکن است در دفاع از خود با مشکل مواجه شود و نتواند به راحتی ادعاهای کارگر را رد کند. در نهایت، این امر می‌تواند به هزینه‌های حقوقی و مالی قابل توجهی برای کارفرما منجر شود.

تشدید اختلافات و ناهماهنگی‌ها

در صورتی که بین کارگر و کارفرما اختلافی پیش بیاید، نبود قرارداد می‌تواند باعث بزرگ‌تر شدن این اختلافات شود. قرارداد رسمی به عنوان مرجعی برای حل و فصل اختلافات عمل می‌کند. بدون وجود چنین مرجعی، هر یک از طرفین می‌توانند تفسیرهای مختلفی از توافقات اولیه داشته باشند که این موضوع به پیچیده‌تر شدن اختلافات منجر می‌شود.

خطرات مالی و تعهدات ناخواسته

در نبود قرارداد، کارفرما ممکن است با تعهدات مالی ناخواسته و غیرمنتظره مواجه شود. به عنوان مثال، در صورت بروز اختلاف یا دعوا، کارفرما ممکن است مجبور به پرداخت جریمه‌ها یا غرامت‌های مالی قابل توجهی شود که این مسئله می‌تواند تأثیر منفی بر روی کسب‌وکار و ثبات مالی او داشته باشد.

مشکلات در مدیریت نیروی کار

نبود قرارداد، مدیریت نیروی کار را برای کارفرما پیچیده‌تر می‌کند. قرارداد کاری، ابزار مهمی برای تعیین وظایف، مسئولیت‌ها و انتظارات است. بدون قرارداد، مشخص کردن حدود اختیارات و مسئولیت‌های هر یک از طرفین دشوار می‌شود و این موضوع می‌تواند به کاهش بهره‌وری و افزایش نارضایتی در محیط کار منجر شود.

مراجع صالح برای رسیدگی به شکایت از کارفرما

در ایران، قانون‌گذار برای رسیدگی به شکایات کارگران از کارفرمایان، مراجع مختلفی را تعیین کرده است. این مراجع به ترتیب شامل شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی کارگران، هیات تشخیص، هیات حل اختلاف، و در نهایت دادگاه حقوقی می‌باشد. در ادامه به بررسی این مراجع و نقش هر کدام در حل اختلافات بین کارگر و کارفرما می‌پردازیم:

شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی کارگران

شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی کارگران اولین مرجع برای رسیدگی به شکایات کارگران از کارفرمایان است. بر اساس ماده ۱۵۷ قانون کار، این شورا یا انجمن مسئولیت دارند تا در صورت بروز اختلاف بین کارگر و کارفرما، از طریق صلح و سازش به حل اختلاف بپردازند. در صورتی که شورای اسلامی کار در واحد کاری وجود نداشته باشد، انجمن صنفی کارگران یا نماینده قانونی آن‌ها می‌تواند نقش میانجی را ایفا کند.

هیات تشخیص

اگر اختلاف بین کارگر و کارفرما از طریق شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی حل نشود، پرونده به هیات تشخیص ارجاع داده می‌شود. این هیات شامل:

• یک نماینده از مدیران (کارفرمایان)
• یک نماینده از کارگران
• یک نماینده از وزارت کار

هیات تشخیص وظیفه دارد که پس از بررسی مدارک و شنیدن اظهارات طرفین، تصمیمی قانونی اتخاذ کند. این تصمیم می‌تواند به حل اختلاف کمک کند، اما در صورتی که یکی از طرفین به نتیجه راضی نباشد، می‌تواند پرونده را به مرجع بعدی ارجاع دهد.

هیات حل اختلاف

در صورتی که اختلاف در هیات تشخیص حل نشود، موضوع به هیات حل اختلاف ارجاع می‌شود. این هیات متشکل از:

• ۳ نماینده از کارگران
• ۳ نماینده از دولت
• ۳ نماینده از کارفرمایان

رای صادره توسط هیات حل اختلاف پس از ۱۵ روز از زمان ابلاغ، لازم‌الاجرا است. اگر هر یک از طرفین (کارگر یا کارفرما) به این رای معترض باشند، باید در مدت زمان تعیین شده اعتراض خود را ثبت کنند. در غیر این صورت، رای صادره قطعی محسوب شده و لازم‌الاجرا می‌شود.

دادگاه حقوقی

در موارد خاص، مانند زمانی که شکایت از کارفرما بدون داشتن قرارداد کتبی باشد، یا در صورتی که رای هیات حل اختلاف مورد قبول طرفین قرار نگیرد، پرونده به دادگاه حقوقی صالح ارسال می‌شود. این دادگاه به عنوان مرجع نهایی در رسیدگی به اختلافات، تصمیم‌گیری می‌کند و حکم صادره آن قطعی است. طرفین دعوا موظف به اجرای این حکم هستند و اعتراض به آن امکان‌پذیر نیست.

جریمه کارفرما به دلیل عدم بیمه‌کردن کارگر توسط سازمان تأمین اجتماعی

یکی از مهم‌ترین مسائلی که کارگران ممکن است با آن مواجه شوند، عدم بیمه شدن توسط کارفرما است. بیمه تأمین اجتماعی از جمله ضروری‌ترین بیمه‌ها در ایران است که بر اساس قوانین جاری، کارفرما موظف است حتی در صورتی که کارگر تنها یک روز برای او کار کند، او را بیمه کند.

اقدامات کارگر در صورت عدم بیمه شدن

در صورتی که کارفرما از بیمه کردن کارگر خودداری کند، کارگر این حق را دارد که بدون نیاز به مراجعه به اداره کار، مستقیماً به اداره تأمین اجتماعی مربوطه مراجعه کرده و از کارفرما شکایت کند. این اقدام می‌تواند کارفرما را با جریمه‌های سنگینی مواجه کند.

میزان جریمه کارفرما

سازمان تأمین اجتماعی می‌تواند کارفرمای خاطی را تا ۲ الی ۱۰ برابر مبلغ بیمه پرداخت نشده جریمه کند و او را موظف به پرداخت حق بیمه معوقه کارگر کند. این جریمه‌ها به منظور حمایت از حقوق کارگران و تأمین امنیت شغلی آنان در نظر گرفته شده است.

مدارک مورد نیاز برای ثبت شکایت

برای ثبت شکایت علیه کارفرما، کارگر باید مدارک زیر را به همراه داشته باشد:

• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
• در صورت فوت کارگر، اصل و کپی انحصار وراثت
• در صورت بیماری کارگر یا در صورت وجود وکیل، اصل و کپی وکالتنامه یا مدارک قانونی نماینده
• دفترچه بیمه در صورت موجود بودن

هزینه شکایت از کارفرما چقدر است؟

برخلاف تصور عموم، شکایت کارگر از کارفرما هیچ هزینه‌ای برای کارگر به همراه ندارد. بسیاری از کارگران به اشتباه فکر می‌کنند که فرآیند شکایت از کارفرما و پیگیری آن در مراجع قانونی نیازمند پرداخت هزینه‌های بالایی است، که این تصور نادرست است.

هزینه ثبت‌نام در سامانه جامع روابط کار

تنها هزینه‌ای که ممکن است در این فرآیند به کارگر تحمیل شود، مربوط به ثبت‌نام اولیه در سامانه جامع روابط کار است. این هزینه در حدود ۲۶ هزار تومان است و باید فقط یک بار پرداخت شود. سامانه جامع روابط کار بستری است که کارگران می‌توانند از طریق آن شکایت خود را ثبت و پیگیری کنند.

عدم دریافت هزینه توسط نهادهای مرتبط

هیچ یک از نهادهای مرتبط با این فرآیند، از جمله کافی‌نت‌ها یا خود سامانه جامع روابط کار، نباید هزینه‌ای برای ثبت یا پیگیری شکایت از کارگران دریافت کنند. تمام مراحل پیگیری شکایت از کارفرما به گونه‌ای طراحی شده که بدون تحمیل هزینه‌های اضافی به کارگران انجام شود.

ثبت شکایت از کارفرما در سامانه جامع روابط کار

برای ثبت شکایت از کارفرما در سامانه جامع روابط کار ، مراحل زیر را باید طی کنید:

مرحله اول: ثبت‌نام و احراز هویت

• مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت: باید با مدارک مورد نیاز (کارت ملی، کارت پایان خدمت برای افراد حقیقی، و کد فراگیر برای اتباع بیگانه) به یکی از دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و ثبت‌نام کنید.
• ثبت‌نام آنلاین: اگر ترجیح می‌دهید به صورت آنلاین ثبت‌نام کنید، می‌توانید به سایت سامانه جامع روابط کار مراجعه کنید و مراحل ثبت‌نام را انجام دهید. پس از ثبت‌نام، باید برای احراز هویت به صورت حضوری یا الکترونیکی اقدام کنید.

پس از تکمیل فرآیند ثبت‌نام، نام کاربری و رمز عبور برای شما ارسال می‌شود.

مرحله دوم: ثبت شکایت

• ورود به سامانه: با استفاده از نام کاربری و رمز عبوری که دریافت کرده‌اید، وارد سامانه شوید.
• انتخاب پنجره واحد خدمات: پس از ورود، روی پنجره “واحد خدمات” کلیک کنید تا صفحه‌ای باز شود که بتوانید دادخواست خود را در آن ثبت کنید.
• ثبت دادخواست: در این قسمت، با انتخاب گزینه “ثبت دادخواست بدوی”، شکایت خود را ثبت کنید. در این مرحله باید شرح مختصری از موضوع شکایت خود را وارد کنید.

مرحله سوم: بررسی شکایت و پیگیری

پس از ثبت دادخواست در سامانه جامع روابط کار، مراحل بعدی به ترتیب زیر پیش می‌رود:

1. بررسی اولیه دادخواست: پس از ثبت دادخواست، این شکایت توسط کارشناسان اداره کار بررسی اولیه می‌شود. اگر نیاز به اطلاعات تکمیلی باشد، ممکن است از شما درخواست شود که مدارک یا اطلاعات اضافی ارائه دهید.
2. ارجاع به هیئت تشخیص: پس از بررسی اولیه، اگر شکایت معتبر تشخیص داده شود، پرونده شما به هیئت تشخیص اداره کار ارجاع داده می‌شود. هیئت تشخیص متشکل از نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت است که به بررسی و داوری در مورد شکایت‌های کارگری می‌پردازد.
3. دریافت ابلاغیه‌ها و اطلاعیه‌ها: شما می‌توانید از طریق سامانه، ابلاغیه‌ها و اطلاعیه‌های مربوط به شکایت خود را مشاهده و دریافت کنید. این ابلاغیه‌ها شامل زمان و مکان جلسات رسیدگی، درخواست‌های تکمیلی، و احکام صادره خواهد بود.
4. برگزاری جلسه رسیدگی: جلسه رسیدگی به شکایت معمولاً با حضور شما، کارفرما و اعضای هیئت تشخیص برگزار می‌شود. در این جلسه، هر دو طرف فرصت دارند که مدارک و شواهد خود را ارائه دهند و از حقوق خود دفاع کنند.
5. صدور حکم: پس از برگزاری جلسات رسیدگی و بررسی کامل مدارک و شواهد، هیئت تشخیص حکم خود را صادر می‌کند. این حکم ممکن است شامل پرداخت حقوق معوقه، جریمه به کارفرما، بازگشت به کار و یا سایر موارد باشد.

مرحله چهارم: اعتراض به حکم

اگر از حکم صادره توسط هیئت تشخیص رضایت ندارید، می‌توانید به آن اعتراض کنید:

• ثبت درخواست تجدیدنظر: در صورتی که به رأی صادره اعتراض داشته باشید، می‌توانید درخواست تجدیدنظر خود را در سامانه ثبت کنید. این درخواست به هیئت حل اختلاف ارجاع داده می‌شود.
• بررسی توسط هیئت حل اختلاف: هیئت حل اختلاف به بررسی مجدد پرونده می‌پردازد و حکم نهایی را صادر می‌کند. این حکم به طور کلی قابل اجراست و در صورت عدم رضایت از حکم نهایی، باید به مراجع قضایی بالاتر مراجعه کنید.

مرحله پنجم: اجرای حکم

پس از صدور حکم نهایی، اجرای آن به دو صورت ممکن است انجام شود:

• توافق طرفین: اگر طرفین (کارگر و کارفرما) بر سر اجرای حکم به توافق برسند، حکم به صورت دوستانه اجرا می‌شود.
• اجبار از طریق مراجع قانونی: در صورتی که کارفرما از اجرای حکم خودداری کند، شما می‌توانید از طریق مراجع قانونی و با کمک اجرای احکام دادگستری، حکم را به اجرا بگذارید.

سامانه جامع روابط کار با ارائه خدمات الکترونیکی و شفاف، فرآیند ثبت و پیگیری شکایات کارگری را تسهیل کرده و به حفظ حقوق کارگران کمک می‌کند. این سامانه علاوه بر کاهش بوروکراسی اداری، امکان دسترسی سریع‌تر و آسان‌تر به خدمات مربوط به حقوق کار را فراهم می‌آورد.

مزایای سامانه جامع روابط کار:

• شفافیت بیشتر در قراردادهای کاری: این سامانه به تنظیم روابط کاری و الکترونیکی شدن فرآیندها کمک می‌کند.
• دسترسی به حقوق قانونی: با ثبت نام در این سامانه، کارگران حتی بدون داشتن قرارداد رسمی می‌توانند از مزایای قانونی برخوردار شوند.

این سامانه ابزار کارآمدی برای کارگران و کارفرمایان است و به حفظ حقوق کارگران کمک می‌کند.

شکایت از کارفرما یکی از مسائل پیچیده‌ای است که نیازمند دقت و دانش حقوقی بالا است. همانطور که اشاره کردید، بدون داشتن مدارک معتبر و مستندات قانونی، احقاق حق در چنین پرونده‌هایی بسیار دشوار خواهد بود، به‌ویژه اگر قرارداد کاری به صورت رسمی منعقد نشده باشد.