آیا با تغییر عنوان شغلی توسط کارفرما سختی کار حذف می‌شود؟

کارگر ۲۴ – سوالی که مطرح می شود این است که جایگاه عنوان شغلی چیست و بر تایید شدن سخت و زیان آور بودن شغل کارگر چه تاثیری دارد؟

در مباحث مربوط به مشاغل سخت و زیان آور (موضوع بازنشستگی پیش از موعد) باید به نکات زیر توجه کرد.

کارتابان نوشت: صفت سخت و زیان آور به مشاغلی تخصیص می یابد که در آن‌ها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار، غیر استاندارد بوده و در اثر اشتغال، افراد با تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت‌های طبیعی خود روبه‌رو می‌شوند.

با توجه به تعریف قانونی بالا ۱- باید عوامل زیان آور محیط کار کارگر وجود داشته باشد، ۲- شدت عوامل زیان آور بیش از حدود مجاز مواجهه شغلی تعیین شده باشد و ۳- مدت مواجهه کارگر با عوامل زیان آور بیش از مدت زمان مجاز تعیین شده باشد.

معیار اصلی تصمیم گیری کمیته های سخت و زیان آور ملاک تصمیم گیری این موارد هستند که در آنها شرط عنوان شغلی مطرح نیست و صرف عنوان شغلی برای سخت و زیان آور بودن یا نبودن آن ملاک نیست.

سوالی که مطرح می شود این است که جایگاه عنوان شغلی چیست و بر تایید شدن سخت و زیان آور بودن شغل کارگر چه تاثیری دارد؟

عنوان شغلی کارگران هم در اسناد درون کارگاهی ثبت می شود و هم در اسناد واریز حق بیمه کارگران. از لحاظ قانونی باید عناوین درج شده در هر دو منطبق با وظایف واقعی کارگر باشد.

الف) نقش عنوان شغلی در مرحله درخواست و بررسی مشاغل سخت و زیان آور

کارگران درخواست بررسی مشاغل سخت و زیان آور را مدتی (کوتاه یا بلند) بعد از اشتغال مطرح می کنند. در برخی از کارگاه ها (بویژه کارگاه های کوچک و متوسط) اسناد درون کارگاهی مدونی وجود نداشته و یا کامل نیستند. ثبت صحیح عنوان کارگر بویژه در لیست های واریز بیمه کمک می کند که بتوان اثبات کرد که کارگر در گذشته در کدام قسمت کارگاه و در چه وظایفی مشغول به کار بوده است. ملاحظه می شود که عنوان شغلی جنبه اثباتی داشته و در ماهیت سخت و زیان آور بودن شغل تاثیر مستقیم ندارد.

ب) تاثیر عناوین شغلی پس از تایید در کمیته سخت و زیان آور

در فرم شماره یک درخواست بررسی مشاغل سخت و زیان آور، کارگر به صورت خود اظهاری عناوین شغلی خود را درج می کند و عناوین درج شده توسط خود کارگر در کمیته بررسی می شود. در صورت تایید مشاغل ادعایی کارگر و طی مراحل ابلاغ و قطعی شدن، رای قطعی کمیته سخت و زیان آور به سازمان تامین اجتماعی ارجاع می شود. کمیسیون بازنشستگی شعبه مربوطه، عناوین شغلی درج شده در فرم شماره یک را با عناوین شغلی موجود در سوابق بیمه مقایسه و تطبیق می دهد. اگر عناوین درج شده در فرم شماره یک با عناوین شغلی موجود در سوابق بیمه یکسان باشند به تایید کمیسیون می رسد. در صورت مغایر بودن عناوین شغلی ادعایی کارگر در فرم شماره یک با عناوین شغلی سوابق بیمه، به دلیل مغایرت شغلی رای کمیته نسبت به عناوین شغلی مغایر اجرا نمی شود.

طبق توضیحاتی که داده شد تغییر عنوان شغلی تاثیری در ماهیت و صفت سخت و زیان آور مشاغل ندارد ولیکن در مراحل رسیدگی به درخواست سختی کار و تایید در سازمان تامین اجتماعی می تواند تاثیر مهمی داشته باشد.

توصیه می شود در دوران اشتغال با استعلام سوابق بیمه از سازمان تامین اجتماعی صحیح بودن عنوان شغلی بررسی شود و همچنین قبل از ثبت درخواست بررسی مشاغل سخت و زیان آور عناوین شغلی مندرج در سوابق بیمه از طریق سامانه آنلاین خدمات تامین اجتماعی یا کارگزاری ها و یا مراجعه به تامین اجتماعی استخراج شده و سپس عین عناوین موجود در سوابق بیمه در فرم شماره یک درج شود.