فوری / همه چیز درباره حقوق و مرخصی کارگران در جنگ ۱۲ روزه

کارگر ۲۴ – یکی از کارشناسان روابط کار به سوالات پرتکرار در خصوص مرخصی و حقوق کارکران در جنگ ۱۲ روزه پاسخ داد.

آنچه در زیر می‌خوانید شرح گفت‌وگوی خبرنگار کارگر ۲۴ با «وحید حاجی زاده» است که در آن مباحثی مرتبط با حقوق کارگران در ایام جنگ دیده می‌شود.

* اگر محل کار بر اثر انفجار در جنگ صدمه دیده باشه و برای مدتی تعطیل شود، تکلیف حقوق کارگران چه می شود؟

– بر اساس ماده ۱۵ قانون کار جمهوری اسلامی ایران:  در صورت بروز حوادث غیرقابل پیش‌بینی که انجام کار در کارگاه را غیرممکن می‌سازد (مثل جنگ، زلزله، سیل، آتش‌سوزی و…) قرارداد کار به صورت موقت تعلیق درمی آید. یعنی اگر انفجار ناشی از جنگ باعث تعطیلی کارگاه شده باشد، قرارداد کارگران تعلیق می‌شود، نه اینکه فسخ و یا اتمام کار باشد.

وضعیت حقوق کارگران در دوران تعلیق قرارداد کار؛

۱- کارفرما الزام قانونی به پرداخت حقوق ندارد.

۲- کارگران همچنان کارگر رسمی یا قراردادی آن واحد محسوب می‌شوند و با بازگشت شرایط، باید به کار بازگردد.

۳- اگر مدت تعلیق طولانی باشد در این مدت، کارگر می‌تواند از بیمه بیکاری استفاده نماید.

*اما اگر کارگاه صدمه ندیده باشد و کارفرما به اختیار خودش تعطیل کرده باشد آن موقع باید حقوق پرسنل پرداخت کند؟

–  خیر، این تعطیلی اگر به واسطه قوه قهریه و بروز حوادث غیر قابل پیش بینی که در ماده ۱۵ به آن اشاره شده، باشد کارفرما الزامی به پرداخت حقوق کارگر ندارد. برخی از مدرسان و همچنین مشاوران حوزه روابط کار اعلام کردند که باید حقوق در ایام تعطیلی مربوط به جنگ پرداخت شود. این اظهارات برخلاف ماده ۱۵ قانون کار است.

–  ماده ۱۵ قانون کار اشاره ای به اینکه کارگاه در پی تخریب در جنگ تعطیل شود، نکرده است. بنابراین بحث جان مردم، عبور و مرور و حمل و نقل و تهدید نظامی از سوی دشمن درون ماده ۱۵ قانون کار هست و از حوادث غیرقابل پیش بینی محسوب می شود. پس در این مدت همانطور که کارگر در محل کار حاضر نشود، کارفرما نمی تواند اخراجش کند، آن تعطیلی هم خارج از اراده کارفرماست.

* ممکن است محل زندگی کارگر در جنگ آسیب دیده باشد، در چنین شرایطی حضور کارگر در محل کار اجباری است؟

– بحث اخراج کارگر منتفی است.دلیل؛ در قانون کار غیبت دو نوع تعریف شده، غیبت موجه و غیر موجه. در شرایط عادی اگر نیروی کار در محل کار حاضر نشود (مثلا غیبت مربوط به پزشکی، تصادف، فوت بستگان درجه یک) نباشد غیبت از نوع غیر موجه است. اما در زمان جنگ بخاطر بحث امنیت جانی کارگر و یا در صورت احساس تهدید نظامی برای خانواده، اینها دلایل موجه هست و کارگر اگر در محل کار حضور پیدا نکند، غیبت موجه محسوب می شود و معمولا در چنین حالتی کارفرما از مرخصی استحقاقی کارگر کسر می کند.

*در صورت تعطیلی کارگاه، کارفرما مجاز هست از مرخصی استحقاقی کارگران کم کند؟

– خیر، در دوران تعلیق قرارداد کار، کارفرما نمی تواند از مرخصی استحقاقی کسر کند. طبیعتا بعد از دوران تعلیق کارگران به کار خود برمی گردند. اگر ۱۲ روز کارگاه تعطیل بوده، پرسنل حقوقی ندارند، خسارتی را نمی توانند مطالبه کنند و کارفرما هم نمی تواند اخراج کند.

نکته: در دوران تعلیق، یعنی اگر ۱۲ روز کارگاه تعطیل بوده این مدت به قرارداد کار اضافه می شود.