ساده ترین روش محاسبه حقوق کارگران ساعتی

حقوق ساعتی به مبلغی گفته می‌شود که کارگران به ازای هر ساعت کار خود دریافت می‌کنند. این سیستم پرداخت به ویژه برای مشاغل پاره‌وقت و کارگران فصلی مناسب است و دست کارفرمایان را باز می‌گذارد که پرداخت‌ها را طبق ساعت‌های کاری واقعی انجام دهند.

قبل از محاسبه مبلغ حقوق ساعتی، باید نوع آن مشخص شود. آیا هدف ما محاسبه حقوق ساعتی پایه است، حقوق ساعتی با مزد ثابت یا حتی حقوق ساعتی بر‌طبق حق‌السعی شخص؟ در این مقاله، تمرکز ما بیشتر بر حقوق ساعتی پایه است که به‌طور عمده بر‌اساس دستمزد پایه فرد محاسبه می‌شود. همچنین اگر این افراد مشمول دریافت پایه سنوات باشند، این مبلغ هم به حقوق آن‌ها افزوده شده و باعث افزایش آن می‌شود.

اهمیت حقوق ساعتی

موضوع حقوق کارگران در هر ساعت برای کارفرمایان بسیار مهم است؛ چراکه گاهی در بعضی بنگاه‌های اقتصادی مانند بنگاه‌های تولیدی‌، حقوقی که هر پرسنل در ساعت دریافت می‌کند، مستقیماً در تولید محصول نقش دارد و بر روی بهای تمام شده آن محصول دخیل بوده و تأثیرگذار است. یعنی باید در ابتدا متوجه شوند که حقوق ساعتی کلیۀ کارگران بخش تولید چقدر بوده و در یک ساعت چند محصول تولید می‌شود که بتوان حقوق ساعتی این دسته از پرسنل را در بهای تمام شده محصول نهایی محاسبه کرد.

نحوه محاسبه حقوق ساعتی

برای محاسبه حقوق ساعتی افراد می‌توانیم از دو راه عمل کنیم:

در راه اول باید ابتدا به دستمزد روزانه فرد برسیم. برای این منظور، چنانچه مبلغ توافقی با پرسنل بر‌اساس دستمزد روزانه باشد، فقط باید ببینیم که با توجه به سابقۀ شخص، او مشمول دریافت پایه سنوات هم می‌شود و چنانچه مشمول بود، باید در محاسبه حقوق ساعتی او لحاظ کنیم.

در راه دوم چنانچه صرفاً براساس مبلغ ماهانه با پرسنل خود برای حقوق به توافق رسیده باشیم، از همان می‌توان مستقیماً به حقوق ساعت شمار شخص رسید. در ادامه قصد داریم نحوۀ محاسبات را بررسی کنیم.

نکته مهم

قبل از محاسبه حقوق ساعتی، ابتدا باید مشخص کنیم که هر روز چند ساعت کاری است.

طبق قانون کار، کارگران در یک هفته حداکثر ۴۴ ساعت کار دارند. با توجه به این تعداد ساعت و با فرض وجود ۶ روز کاری در هفته، می‌توان نتیجه گرفت که هر روز کاری به طور متوسط معادل ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه خواهد بود (۷/۳۳ ساعت).

حالا با توجه به اطلاعات فوق، محاسبات حقوق ساعتی مرحله اول را مشاهده می‌کنیم:

حقوق ساعتی = دستمزد روزانه ÷ ۷/۳۳

در این شرایط، محاسبه حقوق ساعتی چندان دشوار نیست و به راحتی قابل محاسبه است. اما در روش دوم، اوضاع کمی متفاوت است. در این حالت، دو روش برای محاسبه وجود دارد.

۱. تبدیل حقوق ماهانه به روزانه و سپس به ساعتی

یکی از روش‌ها این است که ابتدا حقوق ماهانه را به روز تبدیل کرده و سپس با استفاده از روش قبلی آن را به حقوق ساعتی تبدیل کنیم.

حقوق روزانه = حقوق ماهانه ÷ تعداد روز ماه

حقوق ساعتی = حقوق روزانه ÷ ۷/۳۳

۲. تبدیل حقوق ماهانه به ساعتی به طور مستقیم

روش دیگر این است که حقوق ماهانه را مستقیماً به حقوق ساعتی تبدیل کنیم. همانطور که مشاهده کردید، طبق روش بالا حقوق ساعت شمار فرد به دست می‌آید؛ اما در این روش دیگر باید اول بدانیم که یک ماه کامل در واقع چند ساعت است، یعنی چنانچه فردی یک ماه را به صورت کامل کار کند، ما باید چند ساعت حقوق به او پرداخت کنیم.

برای این منظور باید تعداد روز ماه در ساعت کاری روزانه یعنی ۷/۳۳ ضرب شود که برای ماه‌های ۳۰ روزه حدودا به عدد ۲۲۰ ساعت می‌رسیم. پس محاسبات به شکل زیر انجام می‌شود:

حقوق ساعتی = حقوق ماهانه ÷ ۲۲۰

تبدیل حقوق ماهانه به حقوق ساعتی به طور مستقیم
و بدین طریق حقوق شخص را می‌توان محاسبه کرد.

حقوق دی ماه فردی دارای آیتم‌های زیر است. حقوق ساعتی او را محاسبه کنید.

حقوق ماهانه: ۶۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال
حق مسکن: ۹/۰۰۰/۰۰۰ ریال
حق بن و خوار و بار: ۱۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال

در این شرایط ما تنها می‌خواهیم حقوق ساعتی پایه فرد را محاسبه کنیم، پس کاری به مزایای دیگر همچون حق مسکن و بن نداریم. در جهتی دیگر این حقوق مربوط به دی ماه است که یک ماه ۳۰ روزه است و این حقوق در واقع به ازای ۲۲۰ ساعت پرداخت می‌شود. پس باید برای به دست آوردن حقوق ساعتی این شخص، حقوق پایه او را بر ۲۲۰ تقسیم کنیم.

۲۷۲/۷۲۷ = ۲۲۰ ÷ ۶۰/۰۰۰/۰۰۰

جمع‌بندی

همیشه حقوق به عنوان یک هزینۀ بسیار مهم و تأثیرگذار در همه مجموعه‌ها حائز اهمیت است؛ چرا‌که هم درصد زیادی از کل هزینه‌ها را مشمول می‌شود و هم آنکه می‌تواند در مواقعی مانند مثال کارگاه‌های تولیدی، بر روی بهای تمام شده محصول نهایی تأثیرگذار باشد. پس به همین جهات آنالیز حقوق و دستمزد بسیار مهم بوده و تأثیرگذار است و برای انجام محاسبه‌های دقیق و گزارش‌گیری صحیح، ضروری است که به‌طور کامل بر همهٔ موارد و جزئیات محاسبه‌های آن تسلط داشته باشیم.

سوال:

آیا باید پایه سنوات در حقوق ساعتی لحاظ شود؟

بله، اگر پرسنل مشمول دریافت پایه سنوات باشند، این مبلغ باید به حقوق ساعتی فرد افزوده شود.

چطور می توان حقوق ماهانه را به ساعتی تبدیل کرد؟