فرایند درخواست و بررسی سختی کار کارگران/ دریافت سختی کار چقدر طول می کشد؟

اگر کارگر و یا کارفرما رای صادره از کمیته بدوی اعتراض داشته باشند می توانند در مهلت ۱۵ روزه اعتراض خود را طی فرم شماره ۴، به دبیر خانه کمیته سخت و زیان آور استان ارائه دهند.

به گزارش کارگر ۲۴ به نقل از کارتابان؛ هر کارگری که بخواهد با استفاده از مزایای سخت و زیان آور بازنشسته شود لازم است در ابتدا در کمیته بدوی سخت و زیان آور ثبت نام کند. پس از ثبت نام درخواست کارگر در دبیر خانه سخت و زیان آور ثبت شده و برای پیگیری آن کد رهگیری و یا کد ثبت دبیر خانه در اختیار کارگر قرار می گیرد.

پس از ثبت نام و قبل از رسیدگی در کمیته بدوی احتمالا استعلام عناوین شغلی از تامین اجتماعی، بازرسی مشترک و طرح در کمیته بدوی انجام می شود. در صورت اعتراض، درخواست متقاضی در کمیته تجدید نظر نیز بررسی می شود.

در نهایت پس از قطعی شدن رای کمیته سخت و زیان آور نتیجه به سازمان تامین اجتماعی جهت اجرا ارسال می شود. در ادامه به عواملی که باعث تاخیر در جواب سختی کار می‌شوند، اشاره خواهیم کرد.

ملاحظه می شود که بازنشستگی سخت و زیان آور دارای مراحل اداری متعددی بوده که هر کدام زمان بر است و در نتیجه‌ی مدت زمان دریافت جواب سختی کار موثر است.

کمیته بدوی سختی کار

اولین کاری که پس از ثبت درخواست سختی کار اتفاق می افتد طرح در کمیته بدوی است. در کمیته بدوی که متشکل از ۵ نفر است درخواست کارگر بررسی می شود. افراد حاظر در کمیته بدوی، نماینده وزارت کار، نماینده بهداشت، نماینده سازمان تامین اجتماعی، نماینده کارگران و نماینده کارفرما هستند. در هر استان یک کمیته بدوی سخت و زیان آور وجود دارد بنابراین ترافیک و حجم پرونده آنها زیاد است. بنابراین اولین عاملی که باعث تاخیر در جواب سختی کار می شود وجود یک کمیته و تعداد زیاد پرونده در آن است. هرچقدر تعداد پرونده ورودی به کمیته بدوی سخت و زیان آور کمتر باشد جواب درخواست های سختی کار کارگران سریعتر داده می شود.

احتمال استعلام عناوین شغلی از تامین اجتماعی

یکی از مشکلات اساسی و مهم در درخواست سختی کار مغایرت بین عنوان شغلی درج شده در فرم ثبت نام و عنوان شغلی موجود در سازمان تامین اجتماعی است. در برخی استان ها برای حل این مشکل قبل از اینکه پرونده در کمیته بدوی مطرح شود درخواست کارگر به سازمان تامین اجتماعی ارجاع می شود تا عناوین شغلی موجود در بیمه استخراج شود.

پس از آن، عناوین شغلی استخراج شده در اختیار کارگر قرار می گیرد تا طبق آن عناوین شغلی، ثبت نام مجدد انجام دهد. این فرایند که پرونده به تامین اجتماعی ارجاع شده و در آنجا عناوین شغلی سال های گذشته استخراج شود زمان بر است. این عامل هم یکی از عوامل مهم در زمان ارائه جواب سختی کار کارگران است.

ارجاع به بازرسی مشترک

معیار قضاوت برای اینکه کمیته، شغلی را به عنوان سخت و زیان آور تایید کند یا نه، این است که آیا کارگر در شغل مورد ادعا با عوامل زیان آور مواجهه داشته یا نه و اینکه میزان مواجهه وی چقدر بوده است. چون اعضای کمیته از شرایط واقعی کارگر اطلاع ندارند بنابراین درخواست ها قبل از طرح در کمیته و اعلام نظر توسط اعضا به بازرسی مشترک ارجاع می شود.

بازرسی مشترک توسط اداره کار، بهداشت و تامین اجتماعی انجام می شود. هر کارگر در هر شهری که سابقه بیمه داشته باشد پرونده برای هر شهر برای بازرسی ارجاع می شود.

بنابراین بازرسی مشترک هم یکی از مواردی است که باعث تاخیر در جواب سختی کار بوده و اینکه جواب سختی کار چقدر طول میکشد، در یکی از مراحل بستگی به تعداد کارگاه ها و تعداد شهرهایی است که کارگر در آن اشتغال داشته است. از طرفی حجم تعداد پرونده های موجود در هر شهر نیز در زمان تهیه گزارش بازرسی مشترک و در نتیجه سختی کار موثر خواهد بود.

طرح در کمیته بدوی

پس از طی مراحل گفته شده و پس از تکمیل درخواست کارگر و پرونده، توسط دبیر کمیته سخت و زیان آور در کمیته مطرح می شود. اعضای کمیته از روی عناوین شغلی مندرج در فرم درخواست و نتیجه بازرسی مشترک و همچنین نتایج سنجش زیان آور کارگاه، در مورد سخت و زیان آور بودن یا نبودن شغل های درخواستی اعلام نظر می کنند.

ابلاغ رای کمیته بدوی

پس از اینکه کمیته بدوی در مورد سختی کار کارگر اظهار نظر کرد، رای کمیته بدوی به کارفرمای کارگاه هاییکه سختی کار آنها تایید شده باید ابلاغ شود. این ابلاغ یا توسط مامور ابلاغ اداره کار و یا از طریق پست به اطلاع کارفرما می رسد. ابلاغ نتیجه سختی کار به کارفرما هم فرایند خاصی داشته و نه تنها اینکه خود ابلاغ زمان بر است بلکه بعد از ابلاغ، کارفرما و یا کارگر ۱۵ روز مهلت اعتراض به رای کمیته بدوی را دارند. یکی از عوامل دیگری هم که در جواب سختی کار و اینکه چقدر طول میکشد تاثیر دارد ابلاغ و مهلت اعتراض به رای بدوی است.

اعتراض به رای بدون کمیته سختی کار

اگر کارگر و یا کارفرما رای صادره از کمیته بدوی اعتراض داشته باشند می توانند در مهلت ۱۵ روزه اعتراض خود را طی فرم شماره ۴، به دبیر خانه کمیته سخت و زیان آور استان ارائه دهند. پس از ارائه اعتراض، کمیته تجدید نظر که در هر استان یک کمیته وجود دارد اعتراض را بررسی و اعلام نتیجه می کند. با اعتراض به رای، یک مرحله به مراحل بررسی سختی کار اضافه شده و در نتیجه تاخیر زمانی در ارائه جواب به وجود می آید. پس اگر اعتراض به کمیته بدوی وجود داشته باشد جواب سختی کار نسبت به حالتی که اعتراض وجود نداشته باشد بیشتر طول می کشد.

ارجاع رای کمیته به تامین اجتماعی

پس از اینکه فرایند درخواست و بررسی سختی کار کارگران به صورتی که اشاره شده و تمام شد و رای قطعی کمیته بدوی یا تجدید نظر صادر شد رای مذبور به سازمان تامین اجتماعی ارجاع می شود. اداره کل تامین اجتماعی هر استان پس از دریافت آرای کمیته سخت و زیان آور، آرا را به شعبات مربوطه تامین اجتماعی ارجاع می دهند. هر شعبه مشاغل تایید شده را بررسی و در نهایت در آخرین شعبه بیمه پردازی جمع بندی می شود.

در این قسمت ارجاع اداره کار به اداره کل تامین اجتماعی و از تامین اجتماعی به شعبات و جمع بندی در شعبه نهایی چندین مرحله ایجاد می کند که باعث تاخیر در جواب سختی کار می شود.

بررسی سوابق بیمه و بازنشستگی

اینکه تصور کنیم پس از تایید سوابق ادعایی در کمیته سختی کار حتما تامین اجتماعی مکلف است کارگر را بازنشسته کند اشتباه است. تامین اجتماعی پس از دریافت رای کمیته، پرونده بیمه ای کارگر را بررسی می کند. در این بررسی مدت سوابق بیمه ای، سن کارگر، عناوین شغلی مندرج در فرم سختی کار و لیست های بیمه واریزی بررسی می شود. اگر کارگر از لحاظ عناوین شغلی مغایرتی نداشته باشد و از لحاظ سن و سابقه حائز شرایط باشد بازنشستگی وی در کمیسیون بازنشستگی تامین اجتماعی تایید می شود.

واریز ۴% حق بیمه سختی کار

پس از اینکه کمیسیون تامین اجتماعی بازنشستگی سختی کار کارگر را تایید کرد مبلغ حق بیمه مربوط به سوابق سختی کار به کارفرما ابلاغ می شود. ابلاغ واریز حق بیمه و همچنین واریز آن از طرف کارفرما معمولا با مشکلات متعددی مواجه است که قبلا در مورد آن بحث کرده ایم. یکی از مراحل مهمی که باعث تاخیر در جواب سختی کار و اینکه چقدر طول میکشد دارد واریز و وصول حق بیمه سختی کار است.

همانطور که در مطالب بالا اشاره شد درخواست سختی کار تا اعمال بازنشستگی مراحل اداری متعدد و متنوعی دارد. هر مرحله باعث تاخیر در جواب سختی کار می شود که مدت زمان مشخصی در قانون برای آن مشخص نشده است. اینکه کدام مراحل طی شود و کدام مراحل طی نشود و اینکه حجم پرونده موجود در هر مرحله چقدر باشد تاثیر مستقیم در اراعه جواب سختی کار خواهد داشت. پس اینکه جواب سختی کار چقدر طول میکشد جواب مشخص و معینی ندارد و برای هر فرد و در هر استان و در هر شهر زمان متفاوتی خواهد داشت.